“`html
T24 Dış Haberler
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Astana Formatı kapsamındaki Dışişleri Bakanları Toplantısı için bir araya gelerek önemli bir buluşma gerçekleştirdi.
Dışişleri Bakanlığı’nın X platformundan paylaştığı bilgilere göre, Hakan Fidan, Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen 22. Doha Forum’u esnasında İran ve Rusya’nın Dışişleri Bakanları ile müzakerelerde bulundu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın duyurusuna göre, Türkiye, Rusya ve İran’ın iş birliğine dayalı Astana Formatı Dışişleri Bakanları Toplantısı resmen başlamış oldu.
Bu toplantıda, bakanların Suriye’yle ilgili mevcut durumu kapsamlı bir şekilde ele alması bekleniyor.
|
Türkiye Astana’da hangi mesajları iletecek? Resmi kaynaklara göre, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, toplantıda Suriye’deki durumu gözden geçirirken, “Suriye hükümetinin halkıyla sağlıklı bir uzlaşma sağlayamaması, ekonomik krizlerin tetiklenmesi, terörist unsurların hareketliliği ve sivillere yönelik saldırıların” durumu derinleştirdiğine dikkat çekmesi planlanıyor. İran Dışişleri Bakanı Erakçi, Türkiye ziyaretinde şu ifadeleri kullanmıştı: “Suriye’nin güvenliğini bozma girişimi, bizim açımızdan bir siyonist projedir ve bu gerçeği unutmamalıyız. Hızlı ve etkili adımlar atarak Suriye’de barışı tesis etmeliyiz.” Fidan’ın, “2011’deki hataların tekrar yaşanmaması ve barışın sağlanması gerektiği” vurgusunu yapacağı bildiriliyor. Resmi kaynaklar, Suriye’deki sivil nüfusun ve altyapının korunmasının yanı sıra azınlık haklarının güvence altına alınması konusunda taahhütlerde bulunulacağını belirtiyor. Bakan Fidan, Astana toplantısında, daha önce İran Dışişleri Bakanı ile yaptığı görüşmeler esnasında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad‘ın barış süreçine yönelik adımlar atmadığını ve muhalefeti görmezden geldiğini ifade edecek. “Şam yönetimi ile muhalefet arasında siyasi diyalogun sağlanması gerekmektedir” Bakan Fidan’ın çözüm önerileri üzerine yaptığı açıklamalarda, gelinen noktada Şam yönetimi ve muhalefet arasında bir siyasi diyalog sürecinin başlatılması gerektiğinin altı çizileceği ifade ediliyor. Türkiye’nin Astana toplantısında, “Buradan sonra kalıcı bir barış sürecinin başlaması şart” mesajını vereceği öngörülüyor. Ayrıca, Fidan’ın, Suriye’nin toprak bütünlüğünün Türkiye açısından hayati önem taşıdığını vurgulayacağı kaydedildi. Türkiye’nin, Suriye’de kalıcı bir barış tesis etmek için Esad yönetiminin halkıyla uyum içinde hareket etmesi ve tüm etnik grupları kapsayan bir yönetim anlayışı geliştirmesi gerektiğine dikkat çekmesi bekleniyor. Dışişleri Bakanı Fidan, Türkiye’nin bu dönüşümü desteklemeye hazır olduğunu ancak terörle mücadelede taviz vermeyeceğini belirtecek. |
|
Suriye’de çatışmalar tırmanıyor; HTŞ liderliğindeki gruplar ilerliyor İdlib ve Halep şehirleri, birbiriyle komşu olup, Suriye’nin ikinci büyük kenti halindedir. Halep, iç savaş öncesinde ülkenin ekonomik merkezlerinden biriydi. 2016’dan bu yana, Halep’te muhalif gruplarla Şam yönetimi arasında çatışmalar yaşandı ve bu çatışmalar neticesinde, HTŞ öncülüğündeki gruplar Halep’te kontrolü ele geçirdi. 2020’nin Mart ayında, Rusya ve Türkiye İdlib bölgesinde ateşkes anlaşması imzaladı ve ortak devriyelerin yapılacağını duyurdu. Şu anda bölgede Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait birçok gözlem noktası bulunmaktadır. Son gelişmelerle, Hama’da HTŞ güçlerinin kontrol sağladığı ve Humus’a yöneldikleri bilgisi alındı. 6 Aralık 2011’de başlayan protestoların merkez noktalarından biri olan Dera kenti, HTŞ ve yerel grupların denetimine geçmiş durumda. Türkiye ve Rusya’dan ilk tepkiler Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, silahlı grupların hareketlerini “Suriye’nin egemenliğine yönelik bir tehdit” olarak tanımladı. Peskov, “Suriyeli yetkililerden bu duruma hızlı bir çözüm bulmalarını ve anayasal düzene yönelik adımlar atmalarını bekliyoruz” şeklinde konuştu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, Halep’teki çatışmalar hakkında yaptığı açıklamalarda, “İdlib bölgesine yönelik son dönemdeki saldırıların” bölgedeki gerginliği artırdığına dikkat çekti. Keçeli, “Yeni bir gerginlik yaşanmaması ve sivil halkın zarar görmemesi Türkiye için son derece önemlidir” Halep’ten Hama’ya yöneliş; gözler Humus’ta Bölgedeki kaynaklara göre, HTŞ gruplarının Humus’un merkezine girmesi an meselesi. Suriye ordusunun direniş göstermemesi durumunda, HTŞ’nin kente ulaşması bekleniyor. HTŞ’nin Humus’a yaklaşmasıyla birlikte, Suriye’ye karşı muhalefette bulunan yerel silahlı gruplar, ordunun kontrol noktalarına saldırılar düzenlemeye başladı. “Astana süreci, fırsat olarak değerlendirilemedi” ifadesi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Suriye’deki çatışmaların artış gösterdiği dönemde yine İranlı Bakan’ın Türkiye’ye yaptığı ziyarette ortak basın toplantısı düzenlediler. İran Dışişleri Bakanı, “Siyonist rejimin bu süreçteki rolünün görmezden gelinmesi, büyük bir hata olur” diye belirtti. Fidan da “Suriye’deki olayları yalnızca dış müdahalelere bağlamak hatalı bir yaklaşım olup, bu, Suriye’nin gerçekleriyle yüzleşmekten kaçanların sığındığı bir mazerettir” ifadesini kullandı. Fidan, bölgede yaşanan gerginliğin artmasına neden olan Astana sürecindeki sessizliğin değerlendirilmediğini belirtti: “Suriye’deki iç savaşın Astana süreci gibi bir platformla sonlandırılması ve tarafların ateşkes gerçekleştirmesi önemli bir başarıydı. Bu başarıda Türkiye, Rusya ve İran’ın katkısı büyüktü. Ancak son yıllarda bu sessizlik, kalıcı bir siyasi çözüm için bir fırsat olarak değerlendirilemedi” diye ekledi. Fidan, Türkiye’nin “rejim değişikliği amacı” gütmediğini de vurguladı. ABD, Britanya, Fransa ve Almanya’dan ortak çağrı ABD, Britanya, Fransa ve Almanya, Suriye’deki çatışmalar hakkında yayınladıkları ortak bildiride şu ifadeleri kullandı: “Suriye’deki gelişmeleri dikkatle kontrol ediyor ve taraflara, daha fazla insanın yerinden edilmesinin engellenmesi ve insani yardım ulaşımının sağlanması için gerilimi azaltma çağrısında bulunuyoruz. Bu mevcut yükseliş, BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı çerçevesinde Suriye’nin öncülüğünde siyasi bir çözüme acil ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir” Bölgede hangi güçler aktif? Rusya ve İran, yeni saldırılar dalgasının HTŞ destekli milislerin Halep’i tamamen ele geçirebileceğinden endişe ediyor. İran Devrim Muhafızları’ndan önemli bir komutanın Halep’teki çatışmalarda hayatını kaybetmesi üstüne, Rus hava kuvvetlerinin hava saldırıları, Suriye ordusunun önemli akaryakıt merkezi olan Han Al-Asal bölgesine yoğun bir şekilde yönlendirilmiş durumda. Şam yönetimi, Rusya tarafından eğitilen 25. Özel Kuvvetler Tümeni’ni bölgeye sevk etti. Bu birlikler, Filistin Kudüs Tugayı ile Rus yapımı T-90 ve geliştirilmiş T-72 tanklarıyla donatıldı. Uzun süre boyunca İdlib’de hakimiyet süren HTŞ (eski adıyla El-Nusra Cephesi), Birleşmiş Milletler’in “terör listesi”nde yer almakta olup Türkiye tarafından da “terör örgütü” olarak tanımlanmaktadır. Türkiye-Suriye ilişkilerinde normalleşme adımları İdlib’deki saldırılar, Türkiye ve Suriye arasında normalleşme çabalarının hızlandığı bir döneme denk geliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüşme isteğini ifade etmişti. Erdoğan, Suudi Arabistan ve Azerbaycan ziyaretlerinden dönerken yaptığı bir açıklamada, “Esad ile görüşmek istiyorum. Suriye ile Türkiye arasındaki terör yapıları etkisiz hale getirmeliyiz. Suriye’de kalıcı barışın sağlanması için gerekli adımlar net olarak görülüyor. Normalleşmek için Suriye tarafına elimi uzattım. Bu süreç, Suriye topraklarında barış ve huzuru getirecektir.” diyerek hedeflerini ortaya koydu. |
|
NAMIK DURUKAN YAZDI Dera kontrol altında; HTŞ hızla ilerliyor; DSG, Deyrizor petrol bölgesinde etkinliğini artırdı; SMO, Münbiç’e saldırı planları yapıyor Suriye ordusu cephelerden geri çekiliyor: HTŞ, Humus’a girmeye hazırlanıyor Münbiç’e büyük çaplı saldırılar planlanıyor; SMO, Münbiç’e askeri sevkiyat yapıyor: Sabah operasyonu bekleniyor HTŞ, Hama’ya 5 kilometre mesafeye dayanmış durumda; birçok bölge, köy ve askeri tesisi kontrol altında tutuyor; Humus ele geçirilirse, Şam’ın yolu açılacak PYD/YPG, Fırat’ın batısını terk ediyor: Tel Rıfat’ın ardından Menbiç’ten de çekiliyorlar Kuzeybatı Suriye’de yoğun çatışmalar sürüyor: Harita değişikliklerine sebep olan operasyonlar devam ediyor; Batı Halep’te hava saldırıları sürmekte HTŞ liderliğindeki gruplar, Halep’in kapılarına dayanmış durumda; şehir merkezine 5 kilometre mesafeye ulaştılar HTŞ, Halep’in dış bölgelerine girdi; şehir merkezine doğru ilerlemekte: Şam-Halep karayolu da kontrol altına alındı Rus hava saldırıları Halep’i hedef alıyor: HTŞ destekli gruplar, YPG’nin elindeki havaalanına yönelik saldırılar hazırlıyor İdlib tamamen HTŞ kontrolünde; hareketlilik Hama’ya kaymış durumda: Gruplar kente doğru adım atmaya başladı SMO, Tel Rıfat ve Afrin’e saldırıya geçti; PYD/DSG mevzilerine bombardıman başladı Suriye Milli Ordusu, Tel Rıfat’a girdi; Münbiç ile ilgili yeni saldırı iddiaları gündemde Fırat’ın batısını boşaltıyorlar: ABD destekli PYD/DSG, Deyrizor’da İran milislerine sınırlı operasyonlar başlatacak iddiaları konuşuluyor Münbiç için büyük bir saldırı hazırlıkları sürüyor; SMO, Münbiç’e önemli sevkiyatlar gerçekleştiriyor SMO’nun ilerleyişi duraksadı; Suriye ordusundan sınırlı bir karşı koyma görülüyor: ABD güçleri Deyrizor’da alan genişletmek için İranlı gruplara yeni operasyonlar düzenliyor Suriye ordusu, son iki gün içinde geri çekiliyor; HTŞ liderliğindeki gruplar Hama’ya girmeye hazırlanıyor |
“`
